“Dunyo millatlariga qaralsa koʻrilurki, muntazam maktablari bor va ularda avvalo diniy bilim ustiga dunyony ilm va fan oʻqitulur. Zeroki, dunyoda turmak uchun dunyoviy fan va ilmni bilmoqlik darkordir. Zamona ilmini bilmagan millat boshqa millatlarga poymol boʻlur” – degan edi Mahmudxo‘ja Behbudiy. Ma’rifatparvar yozuvchi, drammaturg Behbudiy 1875-yilyilning 19-yanvarida Samarqandning Baxshitepa qishlogʻida tugʻilgan. To‘liq ismi Mahmudxoʻja ibn Behbudxoʻja...Read More
Tarix mobaynida juda ko‘plab olimlar o‘tdilar va hammalarining o‘rni beqiyosdir. Ular orasida ham hadis, ham ruhiy tarbiya bilan mashg‘ul bo‘lganlar qatorida Fuzayl ibn Iyoz (rohimahulloh)ning ham ulkan maqomi bo‘lgan. Fuzayl ibn Iyoz (rohimahulloh) Xurosonda tug‘ilgan va ulg‘aygach Ko‘faga borgan. U yerda hadis eshitib so‘ngra Makkaga safar qilgan va shu yerda 187-yilda vafot etgan. U qo‘rquvdan yiroq...Read More
Imom Navaviy (vaf. 676/1277-y.) rahimahulloh o‘zining yozgan asarlari bilan islom ilmlari, xususan hadis va fiqh ilmi rivojiga katta hissa qo‘shgan yirik olim sanaladi. Ijtihod va fatvolari shofe’iy mazhabida mo‘tabar va mo‘tamad hisoblanganidek, hadis ilmida yozgan asarlari ham soha ulamolari nazdida qadrli va mavqei baland kitob hisoblanadi. Imom Navaviyni “Irshod tullab al-haqoiq” asarini ulamolar tarojimlar (olimlarning hayoti...Read More
Ilmiy mazmundagi asar, kitob yoki maqolalarni o‘qish jarayonida o‘quvchi oldida ko‘plab istilohlar, atamalar, terminlar hamda maxsus ilmiy iboralar uchrab turishi odatiy holatdir. Chunki har bir ilmiy soha yoki fan o‘ziga xos terminologiya tizimiga ega. Ushbu terminlar o‘sha sohaning asosiy tushunchalarini aniq, qisqa va bir ma’noli tarzda ifodalashga xizmat qiladi. Agar oldimizdan bizga ma’lum bo‘lmagan istilohlar chiqsa,...Read More
“Shayxul islom” Sufyon Savriy rohmatullohi alayhi hadis toʻplamiga ega buyuk muhaddis, hofizlar imomi, mujtahid faqih, oʻz zamonida olim-u zohidlar toji sifatida tanilgan zotdir. Sufyon ibn Saʼid Savriy rohmatullohi alayhining toʻliq ismi: Sufyon ibn Saʼid ibn Masruq ibn Habib al-Kufiy. U zotning kunyasi Abu Abdulloh boʻlib, 97/716-yilda Kufada tugʻilgan. Ilmiy faoliyati mobaynida Nishopur va Makka shaharlariga safar...Read More