islom-instituti@umail.uz         71-227-42-37

Тасаввуфга таърифлар

Тасаввуф нима деган саволга бир жамоа турли жавоблар берганлар. Улардан Шайх Иброҳим ибн Муваллад Роққий роҳматуллоҳи алайҳ ўз китобларида 100 дан ортиқ жавоблари зикр қилганлар.

Улардан баъзиларини қисқа қилиб келтирамиз:

1. Шайх Жунайд Бағдодийни устозлари, Шайх Муҳаммад ибн Али Али Қассоб роҳимаҳуллоҳ: Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам замонларида Расуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ва саҳобалардан намоён бўлган хулқлар бу-тасаввуфдир.

2. Шайх Жунайд Бағдодий роҳимаҳуллоҳ: “Тасаввуф-халойиқдан юз ўгириб, Аллоҳга боғланишингиздур” деганлар.

3. Шайх Абу Муҳаммад Жаририй роҳматуллоҳи алайҳ айтадилар:
Тасаввуф –ҳар бир юксак хулққа хулққа киришидан ва ҳар бир разил хулқдан чиқишдан ҳосил бўлувчидир.

4. Амр ибни Усмон ал Маккий роҳматуллоҳи алайҳ:
Тасаввуф- банда ҳар бир вақтда ўша вақтга энг муносиб нарса билан машғул бўлишидир.

5. Шайх Муҳаммад ибн Али ибн Ҳусайн ибни Али ибн Толиб роҳматуллоҳи алайҳ:
Тасаввуф – олийжаноб хулқлар билан синоним исмдир . Кимки сиздан хулқи гўзал бўлибди, тасаввуфи гўзалроқ болади.

6.Шайх Муртаиш роҳматуллоҳи алайҳ:
Тасаввуф олий жаноб хулқлар мажмуасидир , деганлар.

7. Шайх Абу али Қарзовий роҳматуллоҳи алайҳ:
Тасаввуф – Робб улардан рози бўладиган хулқларга нисбатан ишлатилади.

8. Шайх Абу Ҳасан Нурий роҳматуллоҳи алайҳ айтадилар :
Тасаввуф – қандайдир бир илм ёки фандан иборат эмас. Балки у гўзал ахлоқлар мажмуасидан иборат.

9.Шайх Аҳмад Ҳизровайҳ роҳматуллоҳи алайҳ:
Тасаввуф – қалбни маънавий кирлардан поклашга айтилади.

10.Шайх Муҳаммад ибн Аҳмад ал Бакрий роҳимаҳуллоҳ :
Тасаввуф – қалб ҳолатларини ростгўйлик узра тиклашнинг исмидир.

11. Шайх Абу Ҳафс Найсобурий роҳимаҳуллоҳ айтадилар:
Тасаввуф- барчаси одоблардир , ҳар бир вақтнинг одобидир, ҳар бир ҳолатнинг одобидир. Ҳар бир мақомнинг одобидир.

12. Маъарруф ал Кархий роҳимаҳуллоҳ:
Тасаввуф –ҳақиқатларни маҳкам тутишлик ва одамлар қўлидаги нарсаларга қўл тикмасликдир.

13. Шайх Абу Ҳасан Шанжа роҳимаҳуллоҳ:
Тасаввуф – бир замонларда исми йўқ эдию, воқеъликда бор эди. Воқеъликсиз исмга айланди.

14. Шайх Абу Ҳамза ал Бағдодий роҳимаҳуллоҳ айтадилар.
“Тасаввуф – авфни маҳкам тутиш, маъруфга буюриш, жоҳиллардан юз ўгириш” деганлар.

15. Шайх Баҳоуддин Нақшбанд роҳимаҳуллоҳ:
Тасаввуф – умум-ижмолий ишни тафсилий бўлиши, истидлолий (далил орқали билинадиган илм) илмни кашфий бўлиши (очиқ ойдин билиниб туриши)

16. Имом Раббоний роҳимаҳуллоҳ айтганлар :
Тасаввуф – шариатга ихлос билан амал қилишдан иборат .

17. Шайх Мавлоно Муҳаммад Ашраф Али Таҳонавий роҳимаҳуллоҳ:
Тасаввуф – нафсни ўчиришнинг исмидир.

18. Шайх Аҳмад Али Лаҳурий роҳимаҳуллоҳ:
“Тасаввуф –Аллоҳни ибодат билан, Расулини тоат билан халқини хизмат билан рози қилишингиздур” дедилар.

Мавлоно Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий р.а нинг  “Тасаввуф ва сулук” китоби асосида
Тошкент ислом институтининг 403-гуруҳ талабаси Амонова С.

281010cookie-checkТасаввуфга таърифлар

Сиз нима дейсиз, фикр билдиринг: