Din insoniyat tarixining ajralmas bir bo‘lagi bo‘lib, jamiyatni ma’naviy-axloqiy jihatdan tarbiyalashda beqiyos o‘rin tutadi. Ammo, afsuski, bugungi kunda ba’zi guruh va shaxslar dinni o‘zlarining g‘arazli maqsadlariga erishish vositasiga aylantirib, uni niqob sifatida ishlatmoqdalar. Bu holat nafaqat dinning asl mohiyatiga putur yetkazadi, balki global xavfsizlikka ham tahdid soladi.
Asosiy qism
- Dinni siyosiy vosita sifatida ishlatish.
Dinning siyosiy qurolga aylantirilishi – eng xavfli tendensiyalardan biridir. Ba’zi ekstremistik guruhlar diniy shiorlar ostida siyosiy hokimiyatga intilishadi. Bu esa jamiyatda bo‘linish, adovat va zo‘ravonlikni kuchaytiradi.
- Dinni niqob qilgan terrorizm.
Bugungi kunda ayrim terroristik tashkilotlar diniy tushunchalarni noto‘g‘ri talqin qilish orqali yoshlarni yollamoqda. Ularga “jihod”, “shahidlik” singari tushunchalar noto‘g‘ri anglatilib, natijada begunoh insonlar hayotiga zomin bo‘lishmoqda. Bu Qur’oni Karimda ta’kidlangan “kim bir jonni nohaq o‘ldirsa, go‘yo butun insoniyatni o‘ldirgandek bo‘ladi” (Moida surasi, 32-oyat) oyatiga to‘la zid.
- Virtual maydonda diniy manipulyatsiya.
Internet va ijtimoiy tarmoqlarda ayrim ekstremistik guruhlar yosh avlodni chalg‘ituvchi diniy materiallar orqali yollamoqda. Diniy bilim yetarli bo‘lmagan shaxslar bu kabi manipulyatsiyalarga tezda berilib qolishadi.
- Dinning iqtisodiy va mafkuraviy ekspluatatsiyasi.
Ba’zan din tadbirkorlik yoki mafkuraviy propaganda vositasiga aylanadi. Noto‘g‘ri fatvolar, savdo-sotiqda diniy atributlardan foydalanish yoki diniy mavzudagi soxta da’volar orqali odamlar aldab kelinmoqda.
Xulosa
Din – ezgulik va tinchlik manbai bo‘lishi kerak. Uni niqob sifatida ishlatish esa faqat jamiyatni emas, butun insoniyatni xavf ostida qoldiradi. Shuning uchun ham har bir musulmon va jamiyat a’zosi bu kabi tahdidlarga qarshi ma’rifat bilan kurashmog‘i zarur. Haqiqiy dinni anglash va targ‘ib qilish orqali biz bu tahdidlarning oldini olishimiz mumkin.
Nurmuhammad TURDIMATOV,
TII 404-guruh talabasi
