Ҳар бир кунларимизга шукрона айтамиз. Аввало Аллоҳ таолога ҳамдлар бўлсин.
Мана ҳозир карантин даврида оила аъзоларимиз билан дилдан суҳбатлашиб, фарзандаларимиз тарбияларига эътибор бериб, уларга 2-3 маҳалдан ширин овқатлар пишириб, тақдим этишимиз Аллоҳнинг фазли ва марҳамати бўлди. Бу кунларда аввлги кунларимизни эсласак, ўқишларга, ишларга югуриб, боғча, мактаблардан болаларни ўз вақтида олишга шошиб, фарзандларимиз тарбиясига яхши эътибор бера олмадик. Мана бундай синовли кунларда ўзимизни ислоҳ қилишимиз учун, амалларимизни сарҳисоби учун Аллоҳ таоло бир имконни берди. Аллоҳ таоло аввало бу синовли кунлардан эсон-омон ўтишлигимизни қолаверса гўзал амалларда мустаҳкам бўлиб Ўзига яна ҳам яқин бўлган ҳолда чиқишимизни насиб қилсин. Мен яна онажонимни ҳам суҳбатларини олаяпман ва сизларга онажонимни суҳбатларидан етказмоқчиман. Онажоним 50 ёшни қаршиладилар, ўтган кунларни эслаб, ҳаёт ҳақидаги мушоҳадаларини гапириб берадилар. Шулардан биттаси тасбеҳ ҳақида.
“Қизим анави куни телевизорда “қайнона” деган Озарбайжон филъмини кўриб, тасбеҳ ҳақида ўйлаб қолдим. Офатхон деган келин қайнонасиги тасбеҳини олиб: “кун бўйи шақур-шуқур уёққа, шақур-шуқур буёққа ўтқазасиз. Жонимга тегиб кетдингиз”,-деб тасбеҳни тепага отади ва тасбеҳ люстрага илиниб қолади.
Ана олдинги даврда ҳамма аёллар 20-30 ҳаттоки 70-80 ёш онахонлар ҳам тасбеҳ ўгирмаган, умуман тасбеҳ ушлашни билишмаган. “Субҳаналлоҳ”, “Аллоҳу акбар”, “Аллоҳумма солли аъла Муҳаммад” каби тасбеҳларни билишмаган, уларни унутиб қўйган эдилар. Биз Тошкент, Фарғона,
Андижонларга меҳмонга борар эдик ёки бизни уйимизга ота-онамизни олдиларига меҳмонлар келар эди. Ҳеч кимни қўлида тасбеҳ кўрмас эдик. Нега бундай десак? Ўша даврда СССР пайти эди, ҳамма совет ҳукумати остида эди, ҳудди вабо тарқагани каби бизнинг ўлкаларимизга ҳам совет ҳукумати тарқаган эди. Бизлар ҳам совет халқи бўлиб, бизлардан динни олиб ташланган. Натижада биз диндан шундай узоқлашганмизки, завод, фабрикаларда ишлаб, аёл-қизлар айниқса ҳаёсини, динини унута ёзган. 90% деса бўлади, Ўзбек халқи ўзлигини, ҳурриятини, маданиятини, урф-одатларини, динини йўқотган эди. Ҳаттоки имом-домлалар ҳам совет ҳукумати таъсирида замонавий бўлиб кетишган эди. Оддий халқ эса намоз ўқишни, рўза тутишни, тасбеҳ айтишни, саловатлар айтишни унутишган эди.
Мана ҳозирги замонимизга Аллоҳга шукроналар айтишимиз керак эди, афсуски, шукр қила олмадик, бу кунларнинг қадрига ета олмадик. 90-йиллари биз мустақил бўлдик, Ўзбеклигимизни билдик, биз совет ҳалқи эмас, балки мусулмон ўзбек халқи эканлигимизни билдик. Ана шундан кейин динимиз бизга қайтиб келди. “Мусулмонликдан илк сабоқлар”, “Тарихи Муҳаммадий” ва бошқа диний китоблар нашр этилди. Ўша пайтларда диний китоблар деярли бўлмас эди. Шайхларимиз Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф, устоз шайх Абдулазиз Мансурларнинг китоблари чоп этила бошланди. Аллоҳ таоло шундай қатағон, мустамлака вақтларда ҳам Ўзининг динини ҳудди Каъбатуллоҳни Абраҳани қўлидан асрагани каби асради ва натижада етук олимларини халқ ичидан чиқариб қўйди. Бизларни шайхларимизни ҳам асраб, униб ўстирди. Хужраларда илмлиларни истаб, қидириб топиб, қочиб-қочиб бўлса ҳам, таълим олиб Аллоҳнинг фазли ва марҳамати билан етук олимлар бўлиб етишиб чиқишди.
“Ўша вақтда диний мақолалар, журналлар албатта рус тилига ўгирилиб Москвага юборилар эди. У ердан текширилиб, рухсат берилгандан кейин яна Ўзбек ва Араб тилларига кўчириб нашрга берар эдик”-деб эслайдилар шайхимиз Абдулазиз Мансур.
Ҳозирда эса ҳар қандай мақоламизни интернет сайтларида, матбуотларда нашр қилиш, чоп эттириш имконига эгамиз, Аллоҳга шукр. Яна тасбеҳ ўгиришга қайтсак, ҳозирда Аллоҳга шукр қиламизки ёшу қарининг қўлида тасбеҳ. Ҳамма тасбеҳни чиройли ўтказадики ҳавасингиз келади. Бу неъматларга шукр қилишимиз керак. Тасбеҳ айтиш – Аллоҳни эслашлик, пок деб билишлик, ўзини ёмон ишлардан, гап-сўзлардан асрашлик, тилни яхши сўзга яъни зикрга ўргатишлик, Аллоҳни эслашлик ва Унга бўйсунишликдир. Шу кунларга етканимизга шукр ва Аллоҳдан яна сўраб қоламизки, юртимиз янада обод бўлсин. Юртимизга келган бу вабодан бизларни ҳалос этсин, Ўзи асрасин, агар Ўзи асрамаса ҳеч ким асрай олмайди. Агар Ўзи ҳидоятга бошламаса ҳеч ким ҳидоят бера олмайди. Барчаларимиздан Ўзинг рози бўлгин. Юртимизда яна шунақа етишиб чиқаётган қорилар, забардаст олимларнинг сафи янада кенгайсин. Ҳеч биримизни қўлимиздан ҳеч қачон тасбеҳлар тушмасин.
Тошкент Ислом Институти
4-курс талабаси Маҳамедова Гулруҳ
