Меҳр-мурувват, саховат, бағрикенглик халқимизнинг қон-қонига сингиб кетган тушунчалардир. Мамлакатимизда аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож қатлами давлатимиз томонидан алоҳида ҳимояга олингани, уларга муносиб турмуш шароити яратиш борасида қилинаётган кенг кўламли саъй-ҳаракатларини алоҳида эътироф этиш лозим. Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари ва Дин ишлари бўйича қўмита раиси Абдуғофур Ахмедов ва Водий вилоятлари бўйлаб халқимиз билан учрашувлари давом этмоқда. Галдаги манзил Фарғона вилоятининг Сўх туманига бўлди. Ушбу гўшадаги илк ташриф маърифат маскани бўлган мактабга бўлди. Бу ерда мактабда таҳсил олаётган ўқувчилар билан очиқ ва самимий суҳбат бўлиб ўтди. Сўнгра, ўқувчиларга турли мазмундаги ўқув-адабиётлари тортиқ қилинди. Шунингдек, туманда фаолият юритаётган имом-хатиблар ҳамда кам таъминланган, боқувчисини йўқотган ва ижтимоий ҳимояга муҳтож аҳоли билан учрашув бўлиб ўтди. Суҳбат давомида Президентимиз Шавкат Мирзиёев бошчилигида мамлакатимиз бўйлаб олиб борилаётган ислоҳотларнинг мазмун-моҳияти, бугунги доруломон кунларга шукроналик ҳисси билан яшаш каби жиҳатларга тўхталиб ўтилди. Йиғилиш сўнгида кам таъминланган, ногирон ва моддий ёрдамга муҳтож инсонларга ногиронлик аравачалари, озиқ-овқат маҳсулотлари ва кийим-кечаклар тақдим этилди. Куннинг иккинчи ярмида Фарғона вилояти имом-хатиблари иштирокида йиғилиш бўлиб ўтди. Ушбу йиғилишда тизимда олиб борилаётган ишлар таҳлил қилиниб, мавжуд муаммолар тингланди, ечими бўйича аниқ таклифлар берилди. Манба: Muslim.uz 478
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 23 ноябрдаги 946-сон қарорига асосан Дин ишлари бўйича қўмита тўғрисида низом тасдиқланди. Мазкур Низомда Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Диний-маърифий соҳа фаолиятини такомиллаштириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида” 2019 йил 4 сентябрдаги ПҚ–4436-сон қарорида белгиланган вазифалар акс эттирилди. Низомга асосан Қўмитанинг мақоми, асосий вазифалари, функциялари, ҳуқуқлари, жавобгарлиги, фаолиятини ташкил этиш тартиби, шунингдек, раҳбарларнинг функционал вазифалари ва масъулияти белгиланди. Ушбу қарор қабул қилиниши муносабати билан ҳозирда амалда бўлган 15 йил муқаддам 2004 йил 23 апрелда қабул қилинган “Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита фаолиятини янада такомиллаштириш тўғрисида”ги 196-сон қарори ўз кучини йўқотди. Мазкур Низомнинг тўлиқ шакли билан lex.uz сайтида танишишингиз мумкин. Манба: Дин ишлари бўйича қўмита матбуот хизмати 821
Саҳобаларга Қуръони каримдаги Аллоҳнинг амри билан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаётлик вақтларида У зотга эргашиш ва итоат қилиш вожиб бўлган эди. Ҳудди шунингдек, вафотларидан кейин саҳобаларга ҳам, улардан кейинги мусулмонларга ҳам Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бўйсуниш вожиб. Чунки итоат қилишни вожиб бўлишига сабаб бўладиган умумий ҳолдаги далиллар ҳаётлик вақтларига ва саҳобаларга қайдланмаган. У зотнинг сўзлари, ҳукмлари ва қилган ишлари Аллоҳ таолога бўйсунишга чақиради. Шариат қонунларини Аллоҳ таолонинг амри билан чиқарувчи бўлганлар. Бу эса тирик бўлишлари ёки вафотларидан кейин бўлишига қайдланмайди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам мусулмон қаерда бўлса ҳам суннатларига эргашиш вожиблигига кўрсатма берганлар. Буни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам буни Муоз ибн Жабал разяллоҳу анҳуни Яманга юборганларида ҳам кўришимиз мумкин. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам у кишига: “كيف تقضي اذا عرض لك قضاء” قال اقضي بكتاب الله، قال: “فان لم يكن في كتاب الله” قال: فبسنة رسول الله، قال: ” فان لم يكن في سنة رسول الله” قال: اجتهد رايي و لا الو. فضرب رسول الله صلي الله عليه وسلم علي صدره، و قال:”الحمد لله الذي وفق رسول رسول الله لما يرضي رسول الله” “Агар сенга бир хукм чиқариш керак бўлиб қолса, қандай қилиб ҳукм чиқарасан?”, дедилар. У киши: “Аллоҳнинг Китоби ила хукм чиқараман”, деб жавоб берди. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳнинг китобида бўлмаса-чи?”, дедидилар. “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни суннати ила”, деди. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Расулуллоҳнинг суннатларида бўлмаса-чи?”, дедилар. “Ўз раъйим билан ижтиҳод қиламан, бўш келмайман”, деди у. Шунда Расулуллох Муоз ибн Жабал разяллоҳу анҳунинг кўксиларига уриб: “Расулуллоҳнинг расулини Аллоҳни ва Расулуллоҳни рози қиладиган нарсага муваффақ қилган Аллоҳга ҳамдлар бўлсин”, деб ниҳоятда мамнун бўлдилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга вафотларидан кейин ҳам эргашиш бўлиш вожиб эканига маънавий мутавотир даражадаги ҳадислар бор. Шулардан: تركت فيكم امرين لن تضلوا ما تمسكتم بهما كتاب الله و سنة نبيه “Сизга икки нарсани қолдирдим. Агар, уларни маҳкам тутсангиз, ҳеч адашмайсиз; Аллоҳнинг Китоби ва Набиййини суннати” (Молик ривояти). Имом Бухорий раҳимаҳуллоҳ Абу Ҳурайра разяллоҳу анҳудан ривоят қиладилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: كل امتى يدخلون الجنة الا من ابي قالوا يا رسول الله و من يابي ؟ قال من اطاعني دخل الجنة و من عصانى فقد ابي “Ҳар бир умматим жаннатга киради. Лекин, бош тортган (итоатсиз) одам (кирмайди)”, дедилар. Саҳобалар: “Ким бош тортади, эй Расулуллоҳ”, деганларида, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Менга итоат қилган киши жаннатга киради, менга осий бўлган киши бош тортибди”, дедилар. Имом Ҳоким раҳимаҳуллоҳ Ибн Аббос разияллоҳу анҳудан ривоят қиладилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам видолашув хутбасида “Шайтон сизларнинг ерларингизда ибодат қилишдан ноумид бўлди. Лекин бундан бошқа сизлар эътибор қилмаган амалларингда итоат қилинишга рози. Ундан сақланинглар! Мен сизларга агар маҳкам ушласаларинг ҳеч ҳам адашмайдиган – Аллоҳнинг китобини ва Набийини суннатини қолдираман”, дедилар. Шу сабабдан саҳобалар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг омонати бўлган ҳадисни ўзларидан кейинги инсонларга етказишни мақсад қилганлар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам эса саҳобаларни илмни ўзларидан кейингиларга етказишга қуйидаги сўзлари билан тарғиб қилганлар: رحم الله امرا سمع مقالتي فاداها كما سمعها و رب مبلغ اوعي من سامع “Мени сўзимни эшитиб, эшитганидек бошқа одамларга етказган кишини Аллоҳ раҳмат қилсин. Эшитувчидан зеҳнлироқ қанча етказилган кишилар бор”. Хулоса қилиб айтганда, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Аллоҳ таолога итоат қилишга...
Жорий йилнинг 21 ноябрь куни Тошкент ислом институти ректори Уйғун Ғафуров Булғор ислом академияси (Татаристон, Россия)да “Илоҳиёт мактабларининг тикланиши ва ривожланишида исломшунослик тадқиқотларининг аҳамияти” мавзусида ўтказилган халқаро илмий-амалий конференцияда маъруза билан иштирок этди. Баҳрейн, Кувайт, Озарбайжон, Қозоғистон, Франция, Россиянинг дин арбоблари ва исломшунос мутахассислари билан бир қаторда мазкур халқаро анжуманда Ўзбекистон Республикаси Президенти администрацияси масъул ходими Жасур Нажмиддинов, Ўзбекистон халқаро ислом академияси ректори Шуҳрат Ёвқочев, Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази директори ўринбосари Шукрулло Умаров қатнашдилар. Эслатиб ўтамиз, жорий йил август ойида Тошкент ислом институти ва Болгар ислом академияси ўртасида ўзаро англашув меморандуми имзоланган эди. 532
Президент Шавкат Мирзиёев 20 ноябрь куни Ўзбекистон ислом цивилизацияси марказига яна бир бор ташриф буюрди. Давлатимиз раҳбари асос солган ушбу муассаса халқимизнинг бой ўтмишини, илм-маърифат ривожига қўшган катта ҳиссасини намоён этадиган яхлит мажмуа бўлади. – Ҳамма ўз тарихини улуғлайди. Лекин бизнинг юртимиздагидек бой ўтмиш, боболаримиздек буюк алломалар ҳеч қаерда йўқ. Бу меросни чуқур ўрганишимиз, халқимизга, дунёга етказа билишимиз керак. Бу марказга келган одам улкан меросимиз ҳақида тўла тасаввурга эга бўлиши, катта маънавият олиб кетиши зарур, – деган эди Шавкат Мирзиёев бу ерга аввалги ташрифларидан бирида. Марказ қурилиши ва фаолияти йўлга қўйилишида ана шу мақсад асосий мезон этиб белгиланди. Қарийб икки гектар майдонда уч қаватли кўркам иморат қад кўтарди. Тўрт томонда 34 метрлик пештоқлар қурилди. Бинонинг симметрик марказида улкан шарқона гумбаз ўрнатилади. Мазмунан олганда эса, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 23 июндаги қарорига мувофиқ, мамлакатимиз асрлар давомида жаҳон цивилизациясининг ажралмас қисми, ислом маданияти марказларидан бири бўлиб келганини акс эттирадиган илмий-тарихий концепция ишлаб чиқилди. Биринчи қаватда музей омбори, қадимий қўлёзма ва осори-атиқаларни сақлаш ҳамда реставрация қилиш хоналари, нашриёт ва китоб дўконлари жойлашади. Иккинчи қаватдаги улкан фойе марказига Усмон Қуръони жойлаштирилади. Шунингдек, бу ерда Ислом санъати музейи, 435 кишига мўлжалланган конференция зали бўлади. Кўргазмаларда Ўзбекистон тарихи даврлар бўйича, ҳар бир аср, ҳар бир алломага оид манбалар ва ашёлар асосида намойиш этилади. Учинчи қаватдан эса 100 минггача қўлёзмалар фондига эга кутубхона, ахборот-ресурс маркази, илмий кафедралар ва маъмурий хоналар ўрин олади. Президентимиз таъкидлаганидек, Ислом цивилизацияси маркази шу йўналишдаги илмий муассасалар учун фундаментал база бўлади. Бу ерда маҳаллий ва хорижлик мутахассислар илмий тадқиқотлар олиб боради, уларнинг натижалари асосида қомуслар, илмий-оммабоп тўпламлар, телекўрсатув, фильм ва бошқа материаллар тайёрланади. Ўзбекистон халқаро ислом академияси ўқитувчи ва талабалари ушбу масканга келиб, билимини мустаҳкамлайди. – Бу марказ асрлар давомида халқимизга хизмат қилади, унинг ҳар бир нақши тарихга муҳрланади. Шунинг учун марказнинг безаги, маъно-мазмуни исломий ва илмий жиҳатдан асосланган, чуқур ўйланган бўлиши керак. Одамлар ҳам ўқиб, илм оладиган, ҳам юракдан ҳис қиладиган муҳит яратиш зарур, – деди давлатимиз раҳбари. Бутун дунёдан диний уламолар, исломшунос ва тарихчи олимлар иштирокида халқаро анжуман ташкил этиб, фикрларини ўрганиш, таклифлар ишлаб чиқиш бўйича кўрсатмалар берилди. Манба: prezident.uz 585